Συνέντευξη με τη Νικόλ Λαφαζάνη για το περιοδικό CITY210 (Απρίλιος2006)

Ποια παιδικά αναγνώσματα σας σημάδεψαν ως παιδί;
-Διάβαζα πολύ από τότε που ήμουνα ακόμα μικρό παιδί. Κι όταν ένα παιδί διαβάζει πολλά βιβλία δύσκολα ένα από αυτά ξεχωρίζει και το σημαδεύει. Παρόλα αυτά, σαν αγόρι και σαν ένα παιδί που λαχτάραγε τη φυγή, προτιμούσα τα βιβλία με τα ιπποτικά κατορθώματα –το Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο, το Βασιλιά Αρθούρο κι άλλα παρόμοια. Μέσα στις σελίδες τους χωνόμουνα κι εγώ και ντυμένος ως ιππότης γνώριζα κάποια από τα μεγάλα πάθη των ενηλίκων -την ανάγκη για επιβεβαίωση και τον έρωτα.

Πόσο διαφορετικά είναι τα παιδικά βιβλία σήμερα με αυτά που διαβάζατε εσείς ως παιδί;
-Όσο διαφορετικός είναι ο κόσμος σήμερα από τότε. Σήμερα υπάρχει μεγαλύτερη θεματική ποικιλία, περισσότερη τολμηρότητα στην ανάπτυξη κάθε θέματος, μια γλώσσα που τολμά να κάνει τα παιχνίδια της… Αλλά και μια τάση να ενδυναμωθεί ο καταναλωτισμός, να μετατραπεί και το βιβλίο από αγαθό σε προϊόν.

Τα παιδιά όλου του κόσμου τρελαίνονται για τον Χάρι Πότερ και παρόμοια βιβλία. Ξαφνικά διαβάζουν τόμους ολόκληρους. Το φαινόμενο αυτό λειτουργεί ενθαρρυντικά ή όχι στο να γεννά νέους αναγνώστες;
-Μα και τα βιβλία της Δέλτα –που τον καιρό των παιδικών μου χρόνων ήταν με τα μέτρα της εποχής κι αυτά ευπώλητα- είναι ογκώδη. Όταν ένα βιβλίο είναι «χορταστικό» ο αναγνώστης δε θα φοβηθεί τις πολλές του σελίδες. Αλλά τώρα μπαίνει ο προβληματισμός αν όλα αυτά τα παιδιά που παθιάζονται με τις περιπέτειες του Χάρι Πότερ, θα συνεχίσουν αυτόβουλα και με άλλα μυθιστορήματα να έχουν τέτοια σχέση πάθους ή απλώς θα περιμένουν τη νέα πρόταση του διεθνούς μάρκετινκ για να υποκύψουν σε μια νέα αναγνωστική μανία.

Πόσο διαφορετική είναι η ψυχολογία σας όταν κάθεστε να γράψετε ιστορίες για τους μικρούς από όταν γράφετε μυθιστορήματα ενηλίκων;
-Νομίζω πως κάθε άνθρωπος μέσα του έχει όλα τα ηλικιακά «επίπεδα» από τα οποία κάποτε πέρασε. Απλώς οι περισσότεροι ενήλικες δεν το γνωρίζουν. Εγώ όταν μένω στο σημερινό μου ηλικιακό επίπεδο γράφω για τους συνομηλίκους μου. Όταν όμως ανασύρω τα επίπεδο της παιδικής ή εφηβικής μου περιόδου, τότε με άνεση και με ένα συγκέρασμα ενήλικης και παιδικής ή εφηβικής ψυχοσύνθεσης συνομιλώ με αναγνώστες μικρότερης ηλικίας από τη σημερινή δική μου.

Η παραγωγή παιδικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα πώς σας φαίνεται;
-Κάπου να έχει «καθίσει», Μετά από τη μεγάλη άνθηση του ’80, μετά από κάποιες νέες τάσεις της δεκαετίας του ’90, τώρα δείχνει να έχει χάσει τον προσανατολισμό της. Ακριβώς όπως και στο χώρο της ελληνικής λογοτεχνίας για ενήλικες. Αλλά ίσως κάτι τέτοιο να είναι φυσικό, μιας και όλη η σύγχρονη ελληνική κοινωνία δείχνει μια αδράνεια, ένα εφησυχασμό… Απλώς εγώ –ρομαντικά αισιόδοξος- συνέχεια περιμένω να διαβάσω το συγγραφέα εκείνον που θα υπερβεί το τέλμα της εποχής και θα υποδείξει μια κάποια διέξοδο
Παραμένει το παιδικό βιβλίο ο πιο παραγκωνισμένος κλάδος της λογοτεχνίας χωρίς την προβολή που θα έπρεπε. Γιατί συμβαίνει αυτό;
-Γιατί δεν υπάρχει σωστή ενημέρωση και πλούσια κριτική. Τα παιδιά δεν είναι αυτόνομοι καταναλωτές, δεν διαθέτουν τα ίδια χρήματα. Οι ενήλικες ξοδεύουμε γι αυτά, αλλά δεν σκεφτόμαστε να προβληματιστούμε για την ποιότητα της λογοτεχνίας που τα αφορά. Θεωρούν οι περισσότεροι ενήλικες πως ένα παραμύθι είναι απλώς και μόνο κάποιες λέξεις που μπήκαν σε μια σειρά και αφηγούνται μια ιστορία. Κι επειδή έχουν αυτή τη γνώμη και δεν φροντίζουν να έχουν άλλη γνώση, δεν ασχολούνται με υπεύθυνες προβολές των παιδικών βιβλίων.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
-Μέσα στους τρεις τελευταίους μήνες κυκλοφόρησε ένα θεατρικό μου έργο <<Η Τέταρτη Εποχή>>, μια συλλογή διηγημάτων μου <<Σχεδόν Έρωτας>> και μια συλλογή παραμυθιών από τόπους της Μεσογείου. Λίγο πριν το καλοκαίρι θα βγει και μια παιδική ιστορία, κάτι σαν ένα μεγάλο διήγημα. <<<Σκανταλιές κι ανοησίες για ένα γλυκό κεράσι>> θα το λένε. Αρκετά αυτά δεν είναι; Μάλλον χρειάζομαι ξεκούραση. Παρόλα αυτά, αργά μα σταθερά δουλεύω την μεταφορά του θεατρικού που σα είπα σε μυθιστόρημα. Μου αρέσει να πειραματίζομαι με τις φόρμες και τα είδη… Είναι μια πολυτέλεια που μπορώ να την προσφέρω στον εαυτό μου.